Άγουρα χέρια, παιδιών του Δημοτικού και του Γυμνασίου, χάιδευαν με μαεστρία την κεμεντζέ ή χτυπούσαν με πάθος το νταούλι τους. Άγουρες φωνές, αυτές των παιδιών της χορωδίας, σκορπούσαν συναισθήματα αγαλλίασης, περηφάνιας και συγκίνησης στους θεατές που τους παρακολουθούσαν μαγεμένοι. Ήταν ένα μουσικοχορευτικό ταξίδι στην ιστορία του Πόντου, από την Αρχαιότητα μέχρι τις μαύρες μέρες του ξεριζωμού, με επίκεντρο τη λαμπρή πρωτεύουσά του, την Τραπεζούντα, υπό τη σκέπη και τις ευλογίες του πολιούχου και προστάτη της Αγίου Ευγενίου.
Ήταν μια εκδήλωση τιμής στον Τραπεζούντιο Άγιο Ευγένιο, η οποία τα «Ευγένια» που διοργανώνει για δεύτερη συνεχή χρονιά η Ιερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, του τόπου που αποτελεί τη νέα του «κατοικία».
«Τραπεζούς – Η πόλις του Αγίου Ευγενίου» τιτλοφορούνταν η διανθισμένη με κείμενα-λογοτεχνήματα της Θωμαΐδος Κιζιρίδου μουσικοχορευτική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» της Καλαμαριάς. 
Υπό τις οδηγίες και την καλλιτεχνική επιμέλεια του καθηγητή ποντιακής λύρας Αλέξη Στεφανίδη (φωτ. αριστερά), μαθητές του στο Μουσικό Σχολείο Γιαννιτσών έδωσαν την ψυχή τους, «κραυγάζοντας» ότι οι φλόγες της παράδοσης, του πολιτισμού και της κουλτούρας του Πόντου μεταλαμπαδεύονται άσβεστες από γενιά σε γενιά. Την εκδήλωση πλαισίωναν μέλη του Συλλόγου Ποντίων Γιαννιτσών, του Ωδείου Τούμπας «Ματσίγκος» και τηςΑδελφότητας Κρωμναίων Καλαμαριάς, καθώς και γνωστοί Πόντιοι τραγουδιστές. Όλοι τους ακολουθούσαν το ρυθμό που έδινε με την κεμεντζέ του ο Αλέξης Στεφανίδης, τον οποίο συνόδευε μια πλειάδα καταξιωμένων μουσικών. Ανάμεσά τους η Τουρκάλα Γκιοργκέμ Σαούλη, με το κανονάκι της και τη μελωδική φωνή της.
Υπό τις οδηγίες και την καλλιτεχνική επιμέλεια του καθηγητή ποντιακής λύρας Αλέξη Στεφανίδη (φωτ. αριστερά), μαθητές του στο Μουσικό Σχολείο Γιαννιτσών έδωσαν την ψυχή τους, «κραυγάζοντας» ότι οι φλόγες της παράδοσης, του πολιτισμού και της κουλτούρας του Πόντου μεταλαμπαδεύονται άσβεστες από γενιά σε γενιά. Την εκδήλωση πλαισίωναν μέλη του Συλλόγου Ποντίων Γιαννιτσών, του Ωδείου Τούμπας «Ματσίγκος» και τηςΑδελφότητας Κρωμναίων Καλαμαριάς, καθώς και γνωστοί Πόντιοι τραγουδιστές. Όλοι τους ακολουθούσαν το ρυθμό που έδινε με την κεμεντζέ του ο Αλέξης Στεφανίδης, τον οποίο συνόδευε μια πλειάδα καταξιωμένων μουσικών. Ανάμεσά τους η Τουρκάλα Γκιοργκέμ Σαούλη, με το κανονάκι της και τη μελωδική φωνή της.
Καλαμαριά, η Νέα Τραπεζούντα
Την εκδήλωση άνοιξε ο δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης, ο οποίος χαρακτήρισε τον Άγιο Ευγένιο «εξέχουσα εκκλησιαστική φωνή, συνδεδεμένη με την προσφυγιά. Η ζωή των ξεριζωμένων μοιάζει με τη ζωή του προστάτη τους Αγίου Ευγενίου».
Την εκδήλωση άνοιξε ο δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης, ο οποίος χαρακτήρισε τον Άγιο Ευγένιο «εξέχουσα εκκλησιαστική φωνή, συνδεδεμένη με την προσφυγιά. Η ζωή των ξεριζωμένων μοιάζει με τη ζωή του προστάτη τους Αγίου Ευγενίου».
Ο δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης
Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνος, ο οποίος αναφέρθηκε στην τιμή που περιποιούν οι Πόντιοι της Καλαμαριάς στον Άγιο Ευγένιο: «Όταν ήρθα επίσκοπος στη μαρτυρική Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, κατάλαβα ότι ο Άγιος Ευγένιος έχει φωλιάσει στην καρδιά των κατοίκων. Όταν ανέλαβα, μου είπε ο μητροπολίτης Δράμας Παύλος να τιμήσω τον Άγιο Ευγένιο. Έφτασα εδώ και κατάλαβα τη σημασία που είχε η επιθυμία του αγίου Δράμας, η οποία ήταν και επιθυμία όλων σας. Πώς θα μπορούσε να μην αγαπά και να μη σέβεται η Νέα Τραπεζούντα, η Καλαμαριά, τον Άγιο της παλαιάς Τραπεζούντας; Αυτόν τον Άγιο που μετοίκησε το 1922 στην Καλαμαριά κάτω από φοβερές συνθήκες, τις οποίες, δυστυχώς, ακόμα κάποιοι ονομάζουν “συνωστισμό”».
Ο μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνος
Ναός για τον Άγιο Ευγένιο
Στη συνέχεια ο κ. Ιουστίνος αναφέρθηκε στο δεξί χέρι του Αγίου Ευγενίου, το οποίο πλέον φυλάσσεται σε μία «περικαλεστάτη λειψανοθήκη, βυζαντινής τεχνοτροπίας», τα έξοδα για την κατασκευή της οποίας έκαναν δύο Πόντιες κυρίες της Καλαμαριάς. Η μία από αυτές δώρισε κι ένα ποσό, ώστε να χτιστεί ένας ναός, το «σπίτι» του Αγίου Ευγενίου στην Καλαμαριά.
Στη συνέχεια ο κ. Ιουστίνος αναφέρθηκε στο δεξί χέρι του Αγίου Ευγενίου, το οποίο πλέον φυλάσσεται σε μία «περικαλεστάτη λειψανοθήκη, βυζαντινής τεχνοτροπίας», τα έξοδα για την κατασκευή της οποίας έκαναν δύο Πόντιες κυρίες της Καλαμαριάς. Η μία από αυτές δώρισε κι ένα ποσό, ώστε να χτιστεί ένας ναός, το «σπίτι» του Αγίου Ευγενίου στην Καλαμαριά.
«Σε συνεργασία με τον δήμαρχο προσπαθούμε να βρούμε το κατάλληλο οικόπεδο, αλλά δυστυχώς η Καλαμαριά έχει λίγα. Δεν απογοητεύομαι. Είπα στον Άγιο “αν θες να μείνεις άστεγος στην Καλαμαριά, μη μας βρεις οικόπεδο. Αν θες να στεγάσεις το λείψανό σου και να σε τιμούν τα παιδιά σου, θα μας βρεις οικόπεδο”. Τη λύση θα δώσει ο Άγιος, και πιστεύω ότι ο ναός θα γίνει πολύ σύντομα».
Ο μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς αναφέρθηκε και στις εκδηλώσεις «Ευγένια», οι οποίες θα γίνονται κάθε χρόνο στην Καλαμαριά, προκειμένου να τιμηθεί ο Άγιος, αλλά και για να αναδειχθεί η ιστορία και ο πολιτισμός του Πόντου. «Οι εκδηλώσεις φέτος έχουν τον θρησκευτικό και τον καλλιτεχνικό τους άξονα. Αύριο το βράδυ θα υποδεχθούμε το λείψανο της Αγίας Σοφίας εν Κλεισούρα, την οποία έλεγαν “ζαντή”, αλλά ήταν τρελή για τον Θεό. Σήμερα κάνουμε αυτήν την εκδήλωση, διοργανώσαμε διαγωνισμό ζωγραφικής, ποίησης και ηχητικού ντοκιμαντέρ, καθώς και βραδιά με τραγούδια των Ιάκωβου Καμπανέλλη και Μάνου Χατζιδάκι».
Παγκόσμιο συνέδριο
Η Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, όπως ανακοίνωσε κατά την εκδήλωση ο ίδιος ο επίσκοπος, προετοιμάζει για τα «Ευγένια 2018» διεθνές επιστημονικό συνέδριο με τίτλο «Ελληνισμός και Οικουμένη», το οποίο φιλοδοξεί να καταστήσει θεσμό.
Η Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, όπως ανακοίνωσε κατά την εκδήλωση ο ίδιος ο επίσκοπος, προετοιμάζει για τα «Ευγένια 2018» διεθνές επιστημονικό συνέδριο με τίτλο «Ελληνισμός και Οικουμένη», το οποίο φιλοδοξεί να καταστήσει θεσμό.
Ο π. Χρυσόστομος Νάσης
Σε αυτό αναφέρθηκε διεξοδικότερα ο π. Χρυσόστομος Νάσης, επίκουρος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος άρχισε την ομιλία του διαβάζοντας στίχους από τη «Ρωμιοσύνη» του Γιάννη Ρίτσου. «Ο σεβασμιότατος εμπνεύσθηκε τη διοργάνωση του συνεδρίου από τους στίχους του συγκεκριμένου ποιήματος, αλλά και από άλλες ποιητικές συλλογές. Με το συνέδριο φιλοδοξούμε να καλυφθεί ένα μεγάλο κενό στην έρευνα, αλλά και να διαφωτιστούν τα βήματα του ποιμνίου στους δρόμους που χάραξαν οι πρόγονοί μας στην πίστη. Πρώτη περιοχή έρευνας και μελέτης θα είναι ο Πόντος το 2018 αλλά και το 2019, έτος κρίσιμο που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Γενοκτονία.
»Στη συνέχεια θα ερευνηθούν κι άλλες περιοχές όπου έδρασε ο ελληνισμός, όπως η Καππαδοκία, η Μικρά Ασία, η Κάτω Ιταλία, οι Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, η Παλαιστίνη, η Κύπρος κτλ. Ξεκινάει η “Αργώ” για τις τέσσερις πόρτες του ορίζοντα. Καλό της ταξίδι».
Αμέσως μετά βραβεύτηκαν οι πρωτεύσαντες μαθητές σε διαγωνισμό έκφρασης και δημιουργίας με θέμα τον Άγιο Ευγένιο. Ο διαγωνισμός ζωγραφικής, ποίησης και ηχητικού ντοκιμαντέρ έγινε στο πλαίσιο των «Ευγενίων 2017» και συμμετείχαν παιδιά από όλη την Ελλάδα. Τα έργα τους εκτίθενται στο «Προκόπειο Πολυδύναμο Εκκληασιαστικό Κέντρο» της Ιεράς Μητρόπολης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς. Εκτός από το βραβείο σε κάθε παιδί, η μητρόπολη θα επιδώσει κι ένα χρηματικό ποσό.
Το δρώμενο
Αφιερωμένο στους πρόσφυγες πρώτης και δεύτερης γενιάς ήταν το μουσικοχορευτικό δρώμενο «Τραπεζούς – Η πόλις του Αγίου Ευγενίου», το οποίο ξεκίνησε με το τελετουργικό «Έξοδος γενέθλιου χώματος Τραπεζούντος» από την Θωμαΐδα Κιζιρίδου. Το δρώμενο περιλάμβανε κείμενα της ίδιας (η οποία ανέλαβε και την αφήγησή τους) για το μαρτύριο του Αγίου Ευγενίου, αλλά και για τον Πόντο.
Αφιερωμένο στους πρόσφυγες πρώτης και δεύτερης γενιάς ήταν το μουσικοχορευτικό δρώμενο «Τραπεζούς – Η πόλις του Αγίου Ευγενίου», το οποίο ξεκίνησε με το τελετουργικό «Έξοδος γενέθλιου χώματος Τραπεζούντος» από την Θωμαΐδα Κιζιρίδου. Το δρώμενο περιλάμβανε κείμενα της ίδιας (η οποία ανέλαβε και την αφήγησή τους) για το μαρτύριο του Αγίου Ευγενίου, αλλά και για τον Πόντο.
Για την Αρχαιότητα, τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, την άλωση της Τραπεζούντας, την πονεμένη περίοδο του ξεριζωμού και τη μετεγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα.
Εννέα γνωστά ποντιακά τραγούδια απέδωσαν οι Γιάννης Κατωτοικίδης, Γιώργος Σοφιανίδης, Βασίλης Μιχαηλίδης, Αλέξης Μιχαηλίδης και η χορωδία των νεαρών μαθητών. Με ιδιαίτερο πάθος η Γκιορκέμ Σαούλη, παίζοντας το κανονάκι της, απέδωσε στα τουρκικά το «Την πατρίδα μ’ έχασα», καθώς και το τραγούδι «Κέρνα μας», μαζί με τον σύζυγό της, μουσικό Γιάννη Σαούλη. Χόρεψαν ποντιακούς χορούς μέλη της Αδελφότητας Ποντίων Καλαμαριάς.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, πίσω από τους μουσικούς και τα παιδιά παρουσιάζονταν παλαιές φωτογραφίες από την Τραπεζούντα.
Ο Αλέξης Στεφανίδης δωρίζει τη λύρα στον μητροπολίτη Ιουστίνο
Ο Ιουστίνος «γρατζούνισε» την κεμεντζέ
Μετά το πέρας του μουσικοχορευτικού δρώμενου, το οποίο κατά τον κ. Ιουστίνο «συνέδεσε προγόνους και επιγόνους», ο Αλέξης Στεφανίδης δώρισε στον μητροπολίτη μια κεμεντζέ. Ο τελευταίος την πήρε στα χέρια του, την γρατζούνισε και σημείωσε ότι «τώρα πρέπει να μάθω και να παίζω. Εμείς οι Έλληνες είμαστε ο χριστοφόρος λαός. Όλο τον θάβουν, του βάζουν το σταυρό ότι ενθάδε κείται, αλλά από τα κόκαλα βγαίνουμε και ανασταινόμαστε.
Μετά το πέρας του μουσικοχορευτικού δρώμενου, το οποίο κατά τον κ. Ιουστίνο «συνέδεσε προγόνους και επιγόνους», ο Αλέξης Στεφανίδης δώρισε στον μητροπολίτη μια κεμεντζέ. Ο τελευταίος την πήρε στα χέρια του, την γρατζούνισε και σημείωσε ότι «τώρα πρέπει να μάθω και να παίζω. Εμείς οι Έλληνες είμαστε ο χριστοφόρος λαός. Όλο τον θάβουν, του βάζουν το σταυρό ότι ενθάδε κείται, αλλά από τα κόκαλα βγαίνουμε και ανασταινόμαστε.
»Όσο υπάρχουν παιδιά που παίζουν νταούλια και κεμεντζέδες, θα ξαναχτίζουμε την πατρίδα μας πιο όμορφη».
Ο κ. Ιουστίνος στη συνέχεια έδωσε πέντε ανθοδέσμες: στο νεαρότερο αγόρι που έπαιζε κεμεντζέ, σε ένα κορίτσι της χορωδίας, στον Αλέξη Στεφανίδη, στη Θωμαΐδα Κιζιρίδου και στην Γκιορκέμ Σαούλη ως εκπρόσωπο των μουσικών. Αμέσως μετά τίμησε τον διευθυντή του Μουσικού Σχολείου Γιαννιτσών, Μενέλαο Μιχαηλίδη, με το Ασημένιο Μετάλλιο των Κομνηνών, κι έδωσε ασημένια νομίσματα στον πρόεδρο του Συλλόγου Ποντίων Γιαννιτσών Δημήτρη Στεφανίδη και στον π. Νικηφόρο, ο οποίος εδώ και 42 χρόνια διακονεί στην προσφυγούπολη της Πτολεμαΐδας.
Η εκδήλωση έκλεισε με τον Εθνικό Ύμνο, αφού πρώτα ο μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς ζήτησε έναν ζωηρό ποντιακό σκοπό. Στο άκουσμα του «Κεμεντζετζή αθάνατε» χόρεψαν επί σκηνής η Θωμαΐς Κιζιρίδου και συγκινημένος ο ηλικιωμένος Πόντιος στιχουργός από την Αγροσυκιά Γιαννιτσών Μίμης Τσελεπίδης.
Κείμενο: Ρωμανός Κοντογιαννίδης.
Φωτογραφίες, βίντεο: Φίλιππος Φασούλας.
Φωτογραφίες, βίντεο: Φίλιππος Φασούλας.
http://www.pontos-news.gr/article/159085/me-ena-taxidi-ston-ponto-xekinisan-ta-eygenia-2017-stin-kalamaria-foto-vinteo
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τους φίλους αναγνώστες:
ΟΧΙ GREEKLISH,
ΟΧΙ ΠΡΟΣΒΛΗΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ